Afstuderen

En dan – in mijn geval – na zes jaar moet je opeens gaan afstuderen, een productie maken waarmee je bewijst dat je in de afgelopen jaren een journalist bent geworden. Het bewijs leveren dat je op een èchte redactie je mannetje kan staan. En je mag helemaal zelf weten hoe je productie eruit komt te zien en waarover die gaat. Eigenlijk een hele leuke opdracht dus!

Maar voor je op het moment komt dat je mag gaan afstuderen ben je een hele studie rijker. Niet alleen de studie in de collegezalen, maar zeker ook de studie op stage, de studie in de kroeg, de studie in je studentenhuis en de studie van het eindeloos koffie drinken. Studeren is meer dan het studeren op zich, studeren is jezelf ontwikkelen en studeren is vooral leuk.


Afstuderen

Als kind zat ik iedere week voor de buis om de Top 40 te bekijken, want lijstjes waren toch wel de bom. Tipparades, eindejaarslijstjes, allertijdenlijstjes of Nederlandse producties-lijstjes, ik verslond ze! Mijn afstudeerproject moest dus maar lijstjes bevatten, maar hoe werk je dat verder uit. Een lijstje is nog geen journalistiek product.

Verhalen achter de liedjes, die maken vaak een song nog net iets mooier, iets specialer. Leo Blokhuis is natuurlijk de koning van die verhaaltjes, hij schudt ze uit de mouw als hij een college geeft aan het einde van het jaar bij Top 2000 A Gogo. Een onbegrensde kennis lijkt Blokhuis te hebben. En natuurlijk is de kennis van Blokhuis groot, maar ook Don Leo weet niet alles uit zijn kale, blote bolletje. Ook Don Leo moet research plegen en wat hij kan, moet ik ook kunnen! Toch?

Bovendien ben ik eigenlijk al gedurende mijn hele studie bezig met het maken van websites en het ontwerpen van logo’s. Zo ben ik de laatste drie jaar verantwoordelijk voor de website van de Introductie Commissie van de FHJ (www.introductiekamp.com) en ook voor de Studentenraad ben ik degene geweest die de website heeft ontworpen (www.onzezin.nl). Ook buiten mijn studie om probeer ik websites voor bedrijven te maken, zo heb ik onlangs een website gelanceerd voor YIMA (www.yima.nl). YIMA is een muziekagente die zich op vrijwillige basis inzet voor independent artiesten.

De interesse in het nieuwe medium internet zat er al snel in, vandaar ook mijn keuze voor de afstudeerrichting Nieuwe Media. Vooral de ontwikkelingen die er in dat medium zijn spreken mij aan, zo is er veel ruimte verdieping, maar zijn er ook weer media die kiezen voor verbreding. Voor beide keuzes zijn voorbeelden aan te wijzen die er succes mee hebben gehaald. Dit in mijn achterhoofd houdend heb ik voor mijn stages gekozen, allemaal op een Nieuwe Media redactie. Mijn eerste stage was op de webredactie van De Gelderlander, waar ik ben begonnen met het maken van websites. De tweede stage was voor NOS Headlines en daar heb ik me gestort op het webschrijven en het maken van journalistieke filmpjes. Met dat laatste ben ik tijdens mijn laatste stage bij Toazted verder gegaan. Daar heb ik leren interviewen voor camera, wat nog een heel andere bezigheid is dan het interviewen voor de schrijvende pers.

Ik heb door de jaren heen gemerkt dat het bedenken en uitvoeren van nieuwe journalistieke invalshoeken mijn ding is. Meer nog dan het maken van journalistieke producties, zo heb ik bijvoorbeeld bij Toazted een nieuwe sectie gemaakt waar door Toazted gemaakte clipjes op komen te staan van een unplugged versie van de hits van de artiesten (Live @ Toazted). Ik ben tijdens mijn studie Journalistiek persoonlijk erg gegroeid, niet alleen door mijn studie maar ook door alles daar omheen. Ik weet beter wat mijn sterke punten zijn en misschien nog belangrijker, ik weet nu ook heel goed wat ik niet kan. Ik weet wie ik ben en wat ik kan.

Bovenstaande punten zorgen voor de basis van mijn product. Daarbij moet ik natuurlijk nog een thema hebben om telkens een nieuwe top zoveel bij te maken. Maar dat is niet echt nodig, je kunt natuurlijk ook iedere week een nieuw thema verzinnen om een top 5 bij te maken. Schiffers.fm maakt dagelijks een top 5 van nummers, honderden hebben ze er al gehad. Het is dus mogelijk om iedere week een nieuwe TOP 5 te maken, met achtergrondverhalen bij de mooiste liedjes.

Bedoeling en werking van het product

Ik heb met de TOP 5 de bedoeling om mensen te laten nadenken over liedjes. Over wat een liedje betekent, wat de achtergronden van de band zijn en misschien ook wel om de lezers kennis te laten maken met wat (voor hun) nieuwe muziek. Informeren, zou je kunnen zeggen. Maar zeker ook entertainen, want als je een website over muziek maakt kun je de muziek zelf natuurlijk niet achterwege laten.

Om die reden heb ik bij ieder nummer in de TOP 5 een YouTube Tip gegeven. Die tip is vaak een mooie live-versie, maar kan ook gewoon de clip zijn die bij het nummer hoort. De bedoeling is dat de lezer de YouTube Tip opent en dan het verhaal achter het liedje dat hij op dat moment luistert gaat lezen. Misschien haalt de lezer op die manier iets meer uit de muziek dan hij eerder deed. Misschien krijgt een clichématig kampvuurnummer toch nog de erkenning die het verdiend.

Maar als je dat allemaal goed wil doen, dan kun je niet aankomen met de standaardfeitjes die op Wikipedia te vinden zijn. Natuurlijk zul je daar in sommige gevallen toch op terug moeten vallen, want soms is er niet veel anders over te vertellen en soms is dat feitje op Wikipedia gewoon superleuk! Beter is het natuurlijk als je iets kan vertellen wat niet een-twee-drie te vinden is op internet. Vandaar dat ik hele dagen in de bibliotheek heb doorgebracht om biografieën door te spitten. Een handig alternatief hiervoor is books.google.com waar ook hele gedeeltes van boeken op te vinden zijn.

Iedere week een nieuwe TOP 5 dus. Met verschillende thema’s, geel, Los Angeles, vogels, auto’s, gitaren, cijfers, de zon of de hemel, het kan allemaal. Dan is het natuurlijk leuk als die verschillende thema’s ook een andere interface hebben. Zo gezegd, zo gedaan. Ieder thema heeft een eigen interface. De posities van de teksten blijven hetzelfde, maar kleuren en achtergronden veranderen en passen zich aan het thema aan.

Iedere dag komt er dus een nieuw verhaal op de website, maar op maandag kan ik natuurlijk nog niet de nummer 4, 3, 2 en 1 bekend gaan maken. Toch staan er in de middelste kolom plaatjes van de artiesten en die lopen van 1 t/m 5, ik kan dan niet de foto’s gaan plaatsen van de artiesten die ik op die plek heb bedacht. Vandaar dat ik onderstaand plaatje heb gemaakt voor de dagen dat een positie nog niet online is.

Nummer 3

Eisen aan hardware en software

Aan het product zijn maar weinig eisen aan hardware of software. Een computer met een internetverbinding is genoeg. De website is met verschillende browers (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Safari, Google Chrome en Opera) getest en op alle browers werkte de website zonder problemen. Verder zijn er geen “speciale” toepassingen op de website te vinden waarvoor software moet worden aangeschaft of gedownload.

De website is geschreven in html en ik heb er bewust voor gekozen om geen gebruik te maken van een CMS-systeem of weblog. De html-site die ik nu heb gemaakt is namelijk gemakkelijker te updaten en het is makkelijker om snel een nieuwe interface te maken door een CSS te kopiëren, aan te passen en te koppelen aan de nieuwe pagina’s. Bij het gebruik van een CMS-systeem of weblog was vooral dit nogal een lastig punt geworden, in deze html-site zijn de mogelijkheden, mits je de benodigde kennis hebt, eigenlijk eindeloos.

Afstudeerplan

In grote lijnen bestaat het maken van mijn afstudeerproductie in grote lijnen uit twee delen. Deel één is de website zelf en de bijbehorende interface, het tweede deel bestaat uit de verschilllende verhalen over de songs in de TOP 5’s. Voor beide delen heb ik ongeveer net zoveel tijd ingedeeld, vooral ook omdat ik denk dat de interface in het geval van mijn productie ook erg belangrijk is, het is in principe het visitekaartje tot de verhalen.

Om het eerste deel in goede banen te lijden moet ik eerst een idee hebben van hoe een TOP 5 eruit komt te zien. Ik ga er daarom een paar bedenken en één of twee verhaal achter een song uitwerken. Dan weet ik hoe de content van de website eruit komt te zien en kan ik na gaan denken waar ik wat ga plaatsen. Ieder thema moet een eigen interface krijgen, maar de layout mag niet steeds veranderen, dat is voor mezelf erg tijdrovend en bovendien voor de lezer erg verwarrend.

Als ik voor mezelf een idee heb hoe de website eruit moet komen te zien, ga ik eerst een volledige interface maken voor een volledige TOP 5. Die interface moet weer passen in een overzichtelijke mappenstructuur online. Daarbij moet ik ook nog rekening houden met pagina’s (YouTube Tip, Quiz, Afstuderen, About, Disclaimer, Colofon en Contact) die niet mee veranderen met de rest van de website. Voor de vaste pagina’s moet dus ook weer een aparte interface komen.

Als ik bovenstaande heb uitgewerkt is het voor mij duidelijk hoe de website eruit ziet en kan ik dus gaan schrijven. Bij iedere TOP 5 kan ik meteen een nieuwe interface maken. De achtergrondverhalen bij de liedjes kan ik schrijven door veel research te plegen, mijn informatie haal ik van verschillende websites. Ook de bibliotheek biedt hier uitkomst, er staan daar erg veel biografieën over bekende artiesten en in die biografieën staat vaak redelijk uitgebreid beschreven hoe een nummer tot stand is gekomen. Lastiger wordt het bij de minder bekende artiesten, dan is internet de enige bron en kan ik allerlei interviews uit gaan pluizen.

Dossier

Verantwoording bij het product

De website die ik heb gemaakt zou goed passen bij een website die zich richt op muziek, je kan hier denken aan een website die hoort bij een tijdschrift als OOR of Off the Record. Maar eerlijk gezegd denk ik dat de keuze van de nummers in de TOP 5’s niet echt past bij deze bladen. Het zou meer voor de hand liggen om te zeggen dat Radio 2-publiek het dichtst in de buurt staat van mijn keuzes. Daar zou de website eventueel ondergebracht kunnen worden.

Een andere goede keuze zou de website last.fm zijn, dat is een website die bijhoudt welke muziek een gebruiker luistert en dit weergeeft op hun website. De twee websites passen goed bij elkaar omdat de liedjes uit mijn TOP 5 uit alle hoeken van de muziek kunnen komen en dit ook geldt voor de duizenden gebruikers. Alle soorten muziek komen op de websites samen.

Nog een andere keuze zou kunnen zijn dat de website volledig op zichzelf staat. Dit is wat betreft de keuzes voor de nummers wel het gemakkelijkst. Ik kan dan helemaal mijn eigen TOP 5 plaatsen zonder dat ik rekening hoef te houden met de lezers van de website waarbij mijn product dan wordt ondergebracht. Op dit moment is de situatie zo dat de website volledig op zichzelf staat, dus ik heb dus ook geen rekening gehouden met een specifieke doelgroep.

De doelgroep die ik aanspreek is de muziekliefhebber in de breedste zin van het woord. De lezer van mijn product houdt van folk, grunge, hiphop, metal en van indie rock. Niet van Nick & Simon-meuk, want dat is gewoon slecht en dus niet te vinden op mijn website. De doelgroep bestaat uit mensen die houden van feitjes, de mensen die op verjaardagen iedereen lastig valt met zijn in andermans ogen nutteloze feitjes.

Het eindresultaat van mijn product staat zeker stampvol met feitjes en weetjes om een paar verjaardagen lang alle familieleden mee weg te pesten. De rest van de familie is immers geen muziekliefhebber, tenminste niet als ze weggejaagd worden door muzikale feitjes. Ik denk dat de website lang niet voor iedereen geschikt is, er zijn namelijk véél mensen die het geen zak kan schelen dat Eric Clapton Tears in Heaven voor zijn overleden zoontje heeft geschreven. Deze mensen gaan niet op mijn website komen.

Ik denk dat ik mijn afstudeerproductie qua tijdsindeling goed heb aangepakt. Ik wilde op de helft van het de tijd de website af hebben om daarna te beginnen aan het schrijven van de verhalen. Dit is allemaal gelukt, alleen liet ik me een beetje te veel meeslepen met de randzaken van de website. Zo heb ik veel tijd gestoken in een quiz en die is als journalistiek product natuurlijk nauwelijks van toegevoegde waarde, hetzelfde geldt voor zaken als een contactformulier. Doordat ik dit soort dingen toch op de website probeerde te krijgen kwam ik aan het einde van de rit nog eventjes in tijdnood, maar uiteindelijk is het wel een volwaardig journalistiek product geworden waarop ik ook trots ben.

Sitemap

Klik hier voor de sitemap van www.jonniemuis.nl.

Technische assistentie

Ik heb de website volledig eigenhandig gebouwd. Het meeste wat ik weet heb ik mezelf aangeleerd door goed te kijken naar de structuur van andere websites en door goed te kijken naar hoe templates eruit zien. Verder heb ik veel gehad aan verschillende tutorials op internet, zoals bij het plaatsen van een contactformulier en het maken van een quiz. Verder heb ik nog wat tips en handigheidjes opgevolgd die werden gegeven in het tijdschrift Webdesigner.

BUMA-gegevens

Omdat ik YouTube-clips embed op de website en gebruik maak van Google Ad-Sense (dus een commerciële website heb) moet ik eigenlijk een licentie bij Buma/Stemra hebben. Deze kost voor mij € 780,- en dat lijkt me vrij gortig voor een afstudeerproductie, vandaar dat ik deze niet heb aangevraagd. Voor niet-commerciële websites kost een licentie bij Buma/Stemra nog altijd € 312,-, inderdaad ook duur, zeker voor een afstudeerproductie. Mocht ik de site uiteindelijk ook daadwerkelijk gaan beheren zal ik de YouTube-filmpjes niet meer embedden, maar naar de website van YouTube linken. Als ik dat doe hoef ik namelijk geen Buma/Stemra af te dragen. Op dit moment laat ik de zowel de Google Ad-Sense als embedded YouTube-filmpjes staan omdat dit de ideale situatie voor mijn website wanneer de website geld op zou leveren.

Andere belemmeringen

Op dit moment betaal ik niet voor de rechten van het beeldmateriaal, maar duidelijk mag zijn dat niet al dit materiaal rechtenvrij is. Toch hoeft dit niet zo’n heel erg groot probleem te zijn, de meeste platenmaatschappijen hebben voldoende persmateriaal dat gratis is te gebruiken voor journalistieke producties. Mocht er voor bepaalde bands geen persmateriaal voor handen zijn zal ik deze rechten apart moeten kopen.

Procesbeschrijving van de begeleiding

Ik heb niet heel erg veel begeleiding gekregen van mijn afstudeerbegeleidster Hille van der Kaa, maar de keren dat we om de tafel hebben gezeten heeft zij mij wel degelijk op het goede pad gezet. Bij onze eerste afspraak had ik bijvoorbeeld geen enkel idee wat ik wilde doen. Zij vertelde me dat ik het dicht bij mezelf moest zoeken en productie moest maken over een onderwerp dat mij interesseerde. Later hebben we nog een keer afgesproken om naar de ontwikkelingen van de website te kijken en daar was ze erg positief over. Ze heeft wat aanwijzingen gegeven die ik heb opgevolgd en me nog eens aangespoord om hard aan het werk te gaan.

Nawoord

En dan heb je de laatste woorden geschreven, de laatste hand gelegd aan je product en alles nogmaals doorgelezen. De laatste aanpassingen gedaan en is het tijd voor de laatste dankwoorden. Ik bedank iedereen die mij ook maar een beetje heeft geholpen deze afstudeerproductie te maken. Natuurlijk mijn ouders, waarom ook niet. De leraren, mijn afstudeerbegeleidster uiteraard, andere studenten en mijn vriendin. Sara spoorde me niet alleen aan, maar ze hielp me ook nog eens. Ze hielp me niet alleen, maar ze zorgde ook dat ik geen dag niet aan mijn afstudeerproductie dacht. "Ben je al klaar met je productie?" is de vraag die ik de afgelopen maanden het vaakst heb gehoord. En nu kan ik zeggen: "Ja, ik ben klaar!"


TOP 5 by Jonnie Muis